Komunikat Prasowy
Rotterdam, 23 kwietnia 2025 – W poniedziałek, 12 maja 2025 roku, uczestnicy upamiętnienia „Four Days In May” wyruszą wczesnym rankiem z Berlina do Warszawy pociągiem poetyckim, gdzie odbędzie się drugi dzień tej międzynarodowej serii obchodów. Do Warszawy dotrą około godziny 11:00, a o godzinie 13:00 odwiedzą trzy różne muzea. Podobnie jak w Berlinie, dzień zostanie uroczysto zakończony otwartą sceną pod gwiazdami, na której uczestnicy będą mogli podzielić się swoimi opowieściami przeciw wojnie i na temat pokoju, wierszami oraz piosenkami, występując na otwartej scenie zlokalizowanej w różnych miejscach wzdłuż starego muru miejskiego.
13:00–15:00 | Black Monday
Muzeum Powstania Warszawskiego, ul. Grzybowska 79
Dołącz do nas w niezapomnianej podróży przez bogatą przeszłość Warszawy. Dzisiaj zwiedzimy Muzeum Powstania Warszawskiego i odkryjemy dziedzictwo oporu, które ukształtowało naród. Odkryj, jak bohaterskie Powstanie w getcie warszawskim (19 kwietnia – 16 maja 1943) zainspirowało Armię Krajową do podjęcia śmiałego, 63-dniowego powstania przeciwko niemieckiej okupacji – monumentalnej walki w 1944 roku i największej akcji oporu w okupowanej przez nazistów Europie, podczas której Polacy zacięcie walczyli o wolność zarówno od niemieckiej, jak i sowieckiej dominacji. Poznamy również ducha dumnego narodu, który mimo ponad wieku obcej władzy, nie poddał się wobec przytłaczających przeciwności losu. Doświadcz poruszającej historii ataku powietrznego zwanego Czarnym Poniedziałkiem, który miał miejsce 25 września – bezlitosny, 10-godzinny nalot od 8:00 do 18:00, który na zawsze wpisał się w pamięć miasta.
Prezentacja Traktatu Antybombowego Bezpośrednio po wykładzie zostanie przedstawiony Traktat Antybombowy – apel o wprowadzenie na całym świecie zakazu produkcji, magazynowania, użycia oraz transferu bomb lotniczych. Odwiedzający będą mieli okazję podpisać traktat po zakończeniu prezentacji.
15.30 – 18.00 | Getto Warszawskie
Muzeum Powstania Warszawskiego, Grzybowska 79 / Bersohn and Bauman Children’s Hospital, Sienna 60
Z Muzeum Powstania Warszawskiego rowerem udajemy się do dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohn i Bauman, aby oficjalnie rozpocząć naszą głęboką wycieczkę rowerową, która śledzi ślady największego getta w Europie. Utworzone w październiku 1940 roku, to getto zamykało około 450 000 Żydów w brutalnych i nieludzkich warunkach, gdzie głód, choroby oraz brak odpowiedniej opieki medycznej pochłonęły wiele istnień. Do 1942 roku rozpoczęły się deportacje do nowo wybudowanych obozów zagłady, co zapoczątkowało niszczycielski łańcuch wydarzeń. Ostateczne oczyszczenie getta wywołało Powstanie w getcie warszawskim (19 kwietnia – 16 maja 1943), pierwszą poważną miejską rebelię przeciwko okupacji nazistowskiej. Wycieczka rowerowa po getcie warszawskim zakończy się w POLIN – Muzeum Historii Żydów Polskich. POLIN to muzeum usytuowane na terenie dawnego warszawskiego getta. Hebrajskie słowo „Polin” użyte w angielskiej nazwie muzeum oznacza albo „Polskę”, albo „spocznij tu” i odnosi się do legendy o przybyciu pierwszych Żydów do Polski.
20:00–21:00 | Wykład: Konrad Swinarski
Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Rynek Starego Miasta 20
W Muzeum Literatury ekspert teatralny Michał Smolis — którego działalność w Instytucie Teatralnym oraz miesięczniku Teatr poszerza nasze rozumienie sztuki scenicznej — zaprasza nas do zgłębienia fascynującej transformacji Konrada Swinarskiego (4 lipca 1929 – 19 sierpnia 1975). Były asystent Brechta, Swinarski stał się jednym z najbardziej innowacyjnych i cenionych artystów w historii polskiego teatru, a jego wpływ pozostaje niezmieniony nawet 50 lat po jego śmierci. Jego wizjonerska twórczość głęboko wpłynęła na dzieła wiodących reżyserów, takich jak Krystian Lupa, Jerzy Jarocki i Krzysztof Warlikowski.
21:00–22:00 | Otwarta Scena: Pod Gwiazdami
Slovenský inštitút vo Varšave, ul. Krzywe Koło 12/14A
Oficjalny program w Warszawie dobiega końca. Ale nie możemy opuścić Polski, nie dzieląc się tu także pod gwiazdami wierszami, pieśniami i słowami pokoju. Zrobimy to w kilku miejscach wzdłuż prastarego muru miejskiego, w tym przy Małym Powstańcu, Pomniku Wojen i Sawy oraz Pomniku Jana Zachwatowicza. Po waszych słowach o pokoju wspólnie posłuchamy Nokturnu cis-moll, Op. posth. Chopina, zanim pożegnamy to cudowne miasto.
„Four Days In May” – Międzynarodowe Upamiętnienie
Po inauguracji w Berlinie 11 maja odbędą się cztery kolejne wydarzenia. Seria upamiętniająca będzie kontynuowana 12 maja w Warszawie, 13 maja w Hengelo oraz 14 maja w Rotterdamie.
Berlin – 11 maja W Berlinie odbędzie się sześć obchodów. Dzień rozpocznie się inauguracją w Anti-Kriegsmuseum. Następnie odbędzie się specjalna poetycka wycieczka rowerowa: zaczynająca się przy Checkpoint Charlie, przez Bramę Brandenburską i Reichstag, aż do Brecht-Weigel-Haus. Tam uczestnicy wezmą udział w jubileuszowym programie w Literatur Forum im Brecht Haus oraz przy Berliner Ensemble, obchodząc 125-lecie Helene Weigel – wdowy po Bertolcie Brechcie.
Hengelo – 13 maja W Hengelo rozpocznie się poetyczny spacer od Pomnika Stakingen (kwietniowo-majowego) znajdującego się za dworcem i prowadzącego przez miasto, które było bombardowane nie mniej niż 42 razy. Podczas spaceru uczestnicy będą mieli okazję recytować wiersze w niegdyś mocno dotkniętym centrum. Dodatkowo odbędzie się wizyta w Muzeum Hengelo, a przed ponownym wejściem do Pociągu Poezji zatrzyma się przy Bazylice św. Lamberta, gdzie zapalona zostanie świeca na cześć 107 ofiar bombardowań, które miały miejsce od października 1944 roku.
Rotterdam – 14 maja W Rotterdamie planowany jest wykład dotyczący pierwszego upamiętnienia „Four Days In May”, poświęconego inwazji i późniejszemu bombardowaniu miasta, które ostatecznie doprowadziło do kapitulacji Holandii. Dokładnie o 13:27 – w momencie, gdy spadły pierwsze bomby – na coraz większej liczbie skrzyżowań wzdłuż historycznej Brandgrens zostanie zachowana trzyminutowa cisza. Następnie odbędą się recytacje wierszy ku pamięci ofiar bombardowań na całym świecie. W 2015 roku recytacje miały miejsce przy 75 skrzyżowaniach; w tym roku zaplanowano 85, a do 2040 roku liczba ta ma wzrosnąć do 100 na długości 12,5 km Brandgrens. W ten sposób tworzy się ludzki łańcuch pamięci wzdłuż Brandgrens. W tym roku w centrum uwagi znajduje się wiersz „Und was bekam des Soldaten Weib?” autorstwa Bertolta Brechta.
Tło
Od 2015 roku Rotterdamse Festivals organizuje w Rotterdamie unikalne upamiętnienie: co roku obywatele recytują wiersze na dodatkowym rogu ulicy wzdłuż historycznej Brandgrens, aż cała granica zostanie symbolicznie połączona „ręka w rękę”. W 2024 roku koncepcja ta została po raz pierwszy rozszerzona na skalę międzynarodową, z wierszem Gregory’ego Corsosa „Vision of Rotterdam” jako centralnym punktem oraz z obchodami w Rzymie, Zurychu, Paryżu i Rotterdamie. W tym roku następuje drugie międzynarodowe rozszerzenie, a holenderska recytacja przy Brandgrens odbywa się już po raz 11.
Więcej informacji i rejestracja: www.14mei.nl (Rotterdam)
Kontakt dla prasy: Erik van Loon | Stichting 14 Mei E-mail: stichting14mei@gmail.com Telefon: +31 6 3826 5666