14 maja 1940 roku, cztery dni po niemieckiej inwazji, Rotterdam został zniszczony w wyniku nazistowskiego bombardowania, które doprowadziło do kapitulacji Holandii. W zaledwie 15 minut historyczne centrum miasta zamieniło się w gruzowisko.
Bieg dla zabawy
Z okazji 75. rocznicy bombardowania w 2015 roku burmistrz Rotterdamu zezwolił ponad 1800 osobom na bieg wzdłuż granicy pożaru (Brandgrens) – linii między zniszczeniem (nowe) a ocalałymi (stare) częściami na zawsze naznaczonego centrum miasta. Ta szokująca decyzja wywołała oburzenie, zwłaszcza że taki “bieg dla zabawy” nigdy nie zostałby dopuszczony w miastach takich jak Warszawa (24 września), Coventry (14 listopada), Hiroszima (6 sierpnia) czy Drezno (13 lutego).
Upamiętnienie
W proteście Erik van Loon organizuje od 2015 roku coroczne obchody, podczas których dziesiątki mieszkańców Rotterdamu recytuje wiersze na rogach ulic wzdłuż granicy pożaru. W ten sposób podtrzymujemy pamięć o ofiarach i w ich imieniu wzywamy do zaprzestania bombardowań na całym świecie.
Cztery Dnie w Maju
Od 2024 roku, poprzez naszą inicjatywę “Four Days In May”, zwracamy uwagę międzynarodowej społeczności na bombardowanie Rotterdamu i innych dotkniętych miast. W zeszłym roku wykorzystaliśmy wiersz Gregory’ego Corso “Wizja Rotterdamu” w Rzymie, Zurychu, Paryżu i Rotterdamie, aby uwidocznić globalny wpływ bombardowań. W tym roku oddajemy hołd ofiarom światowych bombardowań wierszem Bertolta Brechta “Und was bekam des Soldaten Weib?” w Berlinie (11 maja), Warszawie (12 maja) i Rotterdamie (14 maja).
“Und was bekam des Soldaten Weib?”
(Co otrzymała żona żołnierza?)
Przeczytaj i posłuchaj wiersza poniżej
W naszym przewodniku festiwalowym znajdziesz wiersz Brechta, krótką biografię oraz szczegóły wszystkich wydarzeń, które organizujemy w Berlinie (11 maja), Warszawie (12 maja) i Rotterdamie (14 maja), aby zapobiec bombardowaniom na całym świecie!
Po prostu powtórz!
Stop bombardowaniom TERAZ!
Do zobaczenia 14 maja,
Erik van Loon
Fundacja 14 Maja
P.S. 14 maja będzie też możliwość podpisania Traktatu Przeciwko Bombom Lotniczym.
Poniżej znajdziesz wiersz po niemiecku wraz z linkami do tłumaczeń w 10 językach europejskich. Jeśli twój ojciec, matka lub dziadkowie za granicą nie mówią lub prawie nie mówią po angielsku ani po niderlandzku, prześlij im tłumaczenie i pozwól im uczestniczyć w naszej historii.
Und was bekam des Soldaten Weib? (Piosenka o żonie nazistowskiego żołnierza)
(Po niderlandzku | Włosku | Polsku | Francusku | Portugalsku | Niemiecku | Grecku | Ukraińsku | Arabsku | Japońsku | Rumuńsku | Esperanto | Turecku)
Autor: Bertolt Brecht
(10 lutego 1898, Augsburg – 14 sierpnia 1956, Berlin Wschodni)
translated by Weronika.breslau
A co dostała żona żołnierza
Ze starej Pragi, stołecznego miasta?
Z Pragi dostała swe szpilki
Pozdrowienia, a wraz z nimi szpilki
To dostała ze stołecznej Pragi.
A co dostała żona żołnierza
Z Warszawy nad brzegiem Wisły?
Z Warszawy dostała lnianą koszulę
Polską koszulę, tak barwną i egzotyczną,
To dostała znad brzegu Wisły.
A co dostała żona żołnierza
Z Oslo nad cieśniną Sund?
Z Oslo dostała futrzany kołnierzyk
Oby jej się spodobał, taki futrzany kołnierzyk
To dostała z Oslo nad cieśniną Sund.
A co dostała żona żołnierza
Z bogatego Rotterdamu?
Z Rotterdamu dostała kapelusz
I bardzo jej pasuje, holenderski kapelusz
Który dostała z Rotterdamu.
A co dostała żona żołnierza
Z Brukseli w belgijskiej ziemi?
Z Brukseli dostała rzadkie koronki
Ha, mieć takie, tak rzadkie koronki
To dostała z belgijskiej ziemi.
A co dostała żona żołnierza
Z Paryża, miasta świateł?
Z Paryża dostała jedwabną sukienkę
Ku rozpaczy sąsiadki, jedwabną sukienkę
To dostała z miasta Paryża.
A co dostała żona żołnierza
Z uroczego Trypolisu?
Z Trypolisu dostała łańcuszek
Amulecik na głowę z łańcuszkiem
To dostała z Trypolisu.
A co dostała żona żołnierza
Z dalekiej Rosji?
Z Rosji dostała wdowi welon
Wdowi welon na stypę
To dostała z Rosji.